A caracterización sociolingüística máis rigorosa define a situación de Galicia como un exemplo de substitución lingüística, iniciado séculos atrás, pero sen chegar aínda ao seu final. O castelán continúa espandíndose en espazos nos que antes case non tiña presenza, por exemplo en zonas rurais de baixa densidade demográfica —baluartes históricos fronte ao proceso de substitución—, alí onde se segue falando o galego más identificado coas variedades tradicionais.

O presidente da Xunta estreouse esta cuarta feira na súa primeira sesión de control no Parlamento defendendo o "bilingüismo cordial". En Galicia hai dúas linguas e utilízanse "con total liberdade e cordialidade". O presidente da Xunta destacou que "hoxe falan galego máis persoas que fai cinco anos". Nesta liña, asegurou que "o 75% da poboación usa o galego a diario",  así como que "a porcentaxe de xente nova que fala en galego están a incrementarse".

Nun principio, o concepto de bilingüismo empregábase tanto para referirse a un fenómeno individual (que un individuo tivese competencia lingüística e comunicativa máis ou menos correcta en dúas linguas), como para aludir a un fenómeno colectivo, (a situación de copresenza de dúas linguas no mesmo espazo social). Pero neste último caso, o termo non servía para distinguir as situacións nas que as linguas convivían a un nivel similar daquelas nas que se daban enormes desniveis estatutarios, sociais, etc.; que é o caso que viven o español e o galego en Galicia. Ante esta circunstancia, Charles Fergusson acuñou o termo diglosia, para referirse á existencia dunha xerarquía de prestixio entre as linguas que conviven nun mesmo territorio, onde unha delas responde a unha variedade alta, de prestixio, e a outra a unha variedade baixa, minorizada. Esta situación, posteriormente, comezou a definirse como diglosia funcional ao depender da función social para a que se utilizase cada unha das linguas.

A principal diferenza que existe entre bilingüismo e diglosia é a nivel de status sociocultural, considerando bilingüismo como a convivencia de dúas linguas nun mesmo territorio, sen existencia de predominio dunha sobre a outra, sendo ambas igualmente valoradas. En contraposición, o termo diglosia é a convivencia de dúas linguas nun mesmo territorio, pero sendo unha delas predominante sobre a outra, adquirindo maior prestixio e rango para asuntos de carácter oficial, quedando relegada a outra lingua a un uso familiar ye cotián.

Dentro do que se entende por diglosia social, poden distinguirse dous tipos: por unha parte, o fenómeno de substitución lingüística, que se produce cando a lingua alta tende a extraer falantes da lingua baixa; e, por outra, o conflito lingüístico, que se produce cando a lingua baixa inicia un proceso de promoción.

Dentro do que se entende por diglosia social, poden distinguirse dous tipos: por unha parte, o fenómeno de substitución lingüística, que se produce cando os falantes abandonan a lingua baixa e escollen a alta; e, por outra, o conflito lingüístico, que se produce cando a lingua baixa intenta impoñerse á lingua alta.

A normalización lingüística é o proceso que promove a presión da lingua baixa sobre a lingua alta, fomentando o seu uso en ámbitos nos que acostumaba empregarse e dos que foi desprazada pola segunda, coa finalidade última de gañar terreo para alcanzar o seu mesmo rango sociolingüístico. Do contrario, acabaría avanzando o proceso de substitución lingüística.

A normalización lingüística consiste no proceso para acadar o «bilingüismo harmónico», consistente na convivencia lingüística que considera a situación social das linguas desde a igualdade. A política lingüística debe promover esa harmonía, mantendo un baixo nivel de conflito social.

Un prexuízo lingüístico sobre a utilidade do galego sería o seguinte: "o galego só serve para usalo en Galicia, non ten proxección internacional como o español, polo que aprender galego é unha perda de tempo".

Dentro do ámbito da investigación, outro prexuízo sería: "o galego non serve como idioma técnico para falar de conceptos científicos ao máis alto nivel".

Para «naturalizar» as desigualdades que sofren as persoas pola lingua que deciden utilizar no se día a día.

Para negar o conflito lingüístico e naturalizar a substitución lingüística.